Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Stratejik Kaybın Etkileri
Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Stratejik Kaybın Etkileri
Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini dile getirdi. Üretimdeki bu düşüş, Türkiye’nin potansiyelini değerlendiremediğini gösteriyor. Dünya altın fiyatlarının zirveye ulaşmasına rağmen, yerli üretimdeki gerileme kabul edilemez bir durum olarak değerlendiriliyor.
Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397-611 milyar dolar arasında değiştiğini belirtti. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediği vurgulandı. İyi bir planlama ile 100 ton altın üretmenin mümkün olduğu ifade edildi.
Altın İhtiyacının Karşılanması ve İthalatın Ekonomik Yükü
Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğu, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiği belirtildi. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda kalıyor. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık bir fatura çıkarıyor.
Yücel, “Altın ithalatına dayalı bir ekonomi sürdürülemez” diyerek cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiğini vurguladı. Merkez Bankası’nın verilerine göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatı önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştı.
Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı
Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığı ifade edildi. Yücel, girişimcilerin altın madenciliğine yatırım yapmak istemeleri durumunda uzun ve karmaşık izin süreçleriyle karşılaştıklarını belirtti. Bu süreçler, yatırımcıların cesaretini kırıyor.
Yücel, “Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak” uyarısında bulundu. Yatırım ortamının iyileştirilmesi için somut adımlar atılması gerektiği vurgulandı. Aksi takdirde, yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir.
100 Ton Hedefi ve Ekonomik Kazançlar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, altın üretimini 100 tona yükseltme hedefinin hayal olmadığını belirten Yücel, bu hedefin gerçekleştirilmesi için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın büyük bir gayret gösterdiğini ifade etti. Ancak diğer ilgili kamu kurumlarının bu hedef doğrultusunda iyi organize olmadıkları belirtildi.
Yücel, “100 ton altın üretimi hayal değil. Üreticilerin önü açılırsa, birkaç yıl içinde bu seviyelere ulaşabiliriz” dedi. Bu durum, hem cari açığı azaltacak hem de ekonomiye on milyarlarca dolar kazandıracaktır.
İthalata Dayalı Modelin Sürdürülemezliği
Yücel, altın ithalatına dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu belirtti. Eğer üretim artırılmazsa, dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmaya devam edilecektir. Bu potansiyelin değerlendirilmesi durumunda, cari açığın azaltılabileceği ve milyarlarca dolarlık kaynağın eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktarılabileceği ifade edildi.
Sonuç olarak, Türkiye’nin altın üretimindeki düşüş, ekonomik ve stratejik kayıplara yol açmaktadır. Yerli üretimin artırılması için gerekli adımlar atılmadığı takdirde, bu durumun devam etmesi kaçınılmaz olacaktır.
